آزارهای جنسی در مترو فرانسه
آزار و اذیت جنسی در حمل‌ونقل عمومی، به ویژه در سیستم‌های مترو، موضوعی فراگیر است که به طور قابل توجهی بر امنیت و آزادی رفت و آمد زنان تأثیر می‌گذارد. در فرانسه، آمارهای نگران‌کننده نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از زنان در طول رفت و آمد خود از طریق وسایل حمل‌ونقل عمومی مثل مترو، مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. برای رفع این مشکل، اقدامات و ابتکارات متعددی در سراسر این کشور اجرا شده است که اغلب توسط گروه‌هایی از طرف خود زنان رهبری و البته گاهاً با اقدامات دولتی حمایت می‌شود.
بسیاری از زنان فرانسوی برای اجتناب از آزار جنسی مردان در مترو، مجبور به اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از جانب خود می‌شوند. طبق نظرسنجی معاونت زنان دولت فرانسه که در سال ۲۰۲۵ انجام شده است، 60% از زنان اگر لباسی که پوشیده‌اند را از حیث مورد آزار جنسی قرار گرفتن پرخطر بدانند، از استفاده از از وسایل حمل‌ونقل عمومی اجتناب می‌کنند. همچنین 68% از زنان برای استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی از لباس پوشیده‌تری استفاده می‌نمایند.
نکته قابل توجه دیگر اینکه زنان فرانسوی صندلی خود در مترو را براساس به حداقل رساندن خطر خشونت و آزار جنسی انتخاب می‌کنند. 83% هنگام سفر اگر صندلی برای نشستن نباشد پشت به درب یا دیوار واگن می‌ایستند تا کسی از پشت امکان نزدیک شدن به آنان را نداشته باشد، 85% صندلی‌هایی را ترجیح می‌دهند که افراد کمتری در کنار آنها نشسته باشند و 93% سعی می‌کنند در کنار یک زن، یک زوج یا خانواده بنشینند تا یک مرد مجرد. به علاوه 93٪ از زنان فرانسوی نیز گارد بسته‌ای را برای ایستادن در مترو اتخاذ می‌کنند.
حمل‌ونقل عمومی فرانسه، چالشی جدی برای زنان
در مجموع، خشونت و آزار جنسی علیه زنان به ویژه در وسایل حمل‌ونقل عمومی فرانسه، امروزه تبدیل به مسئله‌ای جدی و چالشی شده است. این خشونت شامل طیف وسیعی از رفتارها، از آزار کلامی تا تجاوز جنسی می‌باشد که پیامدهای عمیقی بر امنیت و راحتی زنان فرانسوی در رفت و آمدهایشان داشته است. با وجود تلاش‌ها برای مقابله با این مسئله، داده‌ها نشان می‌دهد که این نوع آزارها به طور قابل توجهی گزارش نمی‌شود. در حقیقت، آمارهای نگران‌کننده نشان می‌دهد که تنها 7 درصد از قربانیان خشونت و آزار جنسی در وسایل حمل‌ونقل عمومی مثل مترو شکایت خود را ثبت می‌کنند که نشان‌دهنده میزان بالای عدم گزارش این نوع جرم است. زنان فرانسوی به شدت تحت تاثیر این رفتارها قرار دارند و حدود 91 درصد از قربانیان این جرائم را، تشکیل می‌دهند.
همچنین آمارها نشان می‌دهند که تقریباً 91 درصد از قربانیان خشونت جنسی در وسایل حمل‌ونقل عمومی را زنان تشکیل می‌دهند، که اکثریت قریب به اتفاق (99درصد) مرتکبین نیز مرد هستند. این واقعیت نگران‌کننده منجر به نیاز فوری به استراتژی‌های مؤثر برای افزایش ایمنی و توانمندسازی قربانیان برای بازپس‌گیری حق رفتوآمد ایمن و آزاد بدون ترس شده است.
تجربیات زنان از آزار و اذیت‌های جنسی
علاوه بر این، نظرسنجی سازمان بررسی خشونت علیه زنان (Observatoire National des Violences Faites Aux Femmes) که برای «اداره خودگردان حمل‌ونقل پاریس» انجام شده است، نشان می‌دهد که از هر 7 زن در فرانسه، 10 نفر در طول زندگی خود قربانی خشونت و آزار جنسی در وسایل حمل‌ونقل عمومی به ویژه مترو شده‌اند که نشان‌دهنده گستردگی این مشکل در این کشور است. در مجموع، این نوع تجربیات زنان فرانسوی در مترو شامل طیفی از رفتارهای آزاردهنده از جمله تجاوز به حریم شخصی، نگاه خیره و توهین‌های تهدیدآمیز گرفته تا لمس کردن و تجاوز جنسی می‌باشد.
تأثیر این خشونت بر زندگی زنان قابل توجه است. ترس از آزار و اذیت و حمله می‌تواند فعالیت روزمره زنان در فضای عمومی را با مشکل مواجه کند و دسترسی آنها را به آموزش، اشتغال و فعالیت‌های اجتماعی محدود نماید. ترس از خشونت باعث می‌شود زنان راهبردهای مقابله‌ای را برای جلوگیری از تجاوز و فرار سریع‌تر از آن اتخاذ کنند. این راهبردها، در حالی که برای محافظت از زنان در نظر گرفته شده‌اند، بار مسئولیت را به جای مرتکبان یا سیستم‌هایی که این نوع خشونت را امکان‌پذیر می‌کنند، بر دوش قربانیان احتمالی قرار می‌دهند.
با توجه به این زمینه، این مقاله به بررسی اقدامات پیشگیرانه و گاهاً خودجوش منحصربه‌فردی می‌پردازد که زنان فرانسوی برای محافظت از خود در برابر خشونت جنسی در مترو انجام می‌دهند. با درک این اقدامات، می‌توانیم بینشی در مورد تجربیات زیسته زنانی که در این فضاها رفتوآمد می‌کنند، به دست آوریم و مسیرهای بالقوه مداخله و پیشگیری از آن را شناسایی کنیم.
اقدامات پیشگیرانه در برابر آزار و اذیت جنسی در مترو
اقدامات دولتی
در پاسخ به نگرانی فزاینده در مورد آزار و اذیت جنسی در فضای حمل‌ونقل عمومی، دولت فرانسه یک برنامه اقدام ملی با تمرکز بر سه هدف اصلی طراحی کرده است: پیشگیری، مداخله مستقیم، و حمایت از قربانیان. این برنامه شامل گسترش کمپین‌های آزار و اذیت و ادغام اقدامات ایمنی در تمامی اشکال مختلف حمل‌ونقل است.
تقاضای واگن‌های مخصوص زنان
مشابه طرح‌هایی که در شهرهایی مانند توکیو و سائوپائولو دیده می‌شود، اخیراً پیشنهاداتی برای واگن‌های مخصوص زنان در فرانسه نیز ارائه شده است. چنین اقداماتی نشان‌دهنده تقاضای زنان فرانسوی برای داشتن فضاهای امن در وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند مترو است و به آنها اجازه می‌دهد بدون تهدید آزار و اذیت سفر کنند. بحث‌های پیرامون این مقررات همچنین تلاقی مسائل حوزه طبقه و جنسیت را در فضای داخلی فرانسه روشن می‌کند، و تفاوت‌ها را در نحوه تجربه گروه‌های اجتماعی مختلف از آزار و اذیت نشان می‌دهد.
گروه‌های اجتماعی و کارگاه‌های آموزشی
برخی از ابتکارات زنان فرانسوی شامل شرکت در کارگاه‌های آموزشی محلی است که در آن زنان به صورت آزمایشی و برای آموزش عملی مسائل به مترو می‌روند و در محل، اقدامات تقابلی خود علیه تجاوزکاران را آموزش می‌بینند. این کارگاه‌ها بر شناسایی و کاهش مناطق ناامن تمرکز دارند و از این طریق به زنان قدرت می‌دهند تا از تغییرات لازم در‌خصوص محیط‌های رفتوآمد خود حمایت کنند.
برنامه‌های آموزشی
منابع آموزشی مختلفی برای استفاده قربانیان احتمالی و یا شاهدان عینی این جرائم ایجاد شده است. این مطالب و برنامه‌های آموزشی، اقدامات مناسب برای اجرا در موقعیت‌های آزار و اذیت جنسی را توضیح می‌دهند و آحاد جامعه را ترغیب به اقدام و واکنش می‌کنند که به جای منفعل ماندن، کمک کنند.
اگرچه گام‌های مهمی برداشته شده است، نیاز به هوشیاری، حمایت و اصلاحات مداوم همچنان وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که همه زنان می‌توانند آزادانه از طریق وسایل حمل‌ونقل عمومی تردد کنند. همکاری مستمر بین گروه‌های مدافع زنان و مقامات حمل‌ونقل برای رسیدگی به علل ریشه‌ای آزار جنسی و ایجاد استراتژی‌های جامعی که امنیت در فضاهای عمومی را در اولویت قرار می‌دهد، حیاتی است. اقدامات جمعی زنان در فرانسه نه‌تنها مقاومت آنها را نشان می‌دهد، بلکه بر نیاز فوری به تغییر اجتماعی در رسیدگی به خشونت مبتنی بر جنسیت در محیط‌های حمل‌ونقل عمومی تأکید می‌کند.
استراتژی‌های زنان فرانسه برای رسیدن امن به خانه
مبارزه زنان فرانسوی با آزار و اذیت جنسی به طور فزاینده‌ای با واقعیت وضع موجود در سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، به ویژه در مترو مرتبط است. در واقع، در حالی که مشکل آزار و اذیت در فضاهای عمومی گسترده است، محیط تنگ و اغلب شلوغ مترو نیز چالش‌های منحصربه‌فردی را برای زنانی که به دنبال رفتوآمد ایمن و آزاد هستند، ایجاد می‌کند. این موضوع به حدی رایج شده است که زنان فرانسوی از استراتژی‌های مختلف برای محافظت از خود در برابر اقدامات ناخواسته و آزار و اذیت از طرف مردان استفاده می‌نمایند.
- اجتناب از ساعات اوج مصرف مترو: بسیاری از خانم‌ها ترجیح می‌دهند ساعات اوج مصرف از مترو، به خصوص زمانی که تنها هستند، استفاده نکنند؛ زیرا وضع در مترو به طور قابل توجهی شلوغ‌تر و آشفته‌تر است. این به آنها امکان می‌دهد تا شانس مواجهه با موقعیت‌های ناراحت‌کننده را کاهش دهند.
- انتخاب مسیرهای امن‌تر: بسیاری از زنان در فرانسه، از مسیرهایی با نور مناسب و پر رفتوآمد استفاده می‌کنند؛ حتی اگر کمی طولانی‌تر یا کمتر مستقیم باشند. این موضوع به آنها کمک می‌کند از خطرات احتمالی مرتبط با مکان‌های کم‌‌رفت‌و‌آمدتر یا کم نور جلوگیری کنند.
- هوشیاری و آگاهی: زنان فرانسوی به شدت از محیط اطراف خود آگاه هستند و در حمل‌ونقل عمومی همواره مراقب‌اند که مورد نوعی از آزار جنسی از سوی مردان قرار نگیرند. آنها همواره از راهبردهایی مانند اجتناب از تماس چشمی، استفاده از هدفون یا حمل سلاح‌های دفاع شخصی برای جلوگیری از تجاوز احتمالی استفاده می‌کنند.
جنبش‌های خودجوش زنان فرانسه در مبارزه با آزارهای جنسی در مترو
ابتکارات خودجوش زنان فرانسه علیه آزار جنسی در وسایل حمل‌ونقل عمومی در سال‌های اخیر، موضوع آزار جنسی در این مکان‌ها را به خط مقدم مسائل عرصه آگاهی اجتماعی در فرانسه، به ویژه در سامانه‌های متروی شهرهای بزرگ مانند پاریس، رسانده است. زنان فرانسه در راستای مقابله با روند شدت گرفتن این‌گونه آزار و اذیت‌ها، شروع به انجام اقدامات پیشگیرانه و آغاز جنبش‌های خودجوش برای بازپس‌گیری امنیت خود و به چالش کشیدن وضعیت موجود نموده‌اند.
- پس گرفتن مترو: یکی از ابتکارات قابل توجهی که توسط زنان فرانسه رهبری می‌شود، کمپین «پس گرفتن مترو » است که توسط گروه‌های مدافع حقوق زنان مانند Osez le féminisme در سال 2014 راه‌اندازی شد. این کمپین با هدف افزایش آگاهی در مورد آزار و اذیت زنان در سامانه‌های مترو و تشویق اقدام جمعی علیه آن ایجاد شد. نام این کمپین به جنبش‌های مشابهی مانند «پس گرفتن شب » اشاره می‌نماید که همگی در مجموع از حق زنان برای بازپس‌گیری فضاهای عمومی بدون حس ترس از مورد اذیت و آزار قرار گرفتن دفاع می‌کند. این کمپین راهبردهای مختلفی از جمله استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات شخصی و افزایش آگاهی را گسترش داده است. زنان فرانسه از طریق انتشار گسترده پیام‌ها و تصاویر در مورد این وضعیت اسفبار در فضای مجازی، توانسته‌اند جامعه‌ای را تشکیل دهند که عادی‌سازی آزار و اذیت زنان از سوی مردان در فضاهای عمومی را به چالش بکشد و با آن مبارزه کند.
- اقدامات ایمنی نوآورانه: زنان فرانسه در جهت پاسخ به نگرانی‌های گسترده‌شان در مورد امنیت در رفت‌وآمدها، چندین طرح محلی مانند «توقف به هنگام تقاضا » در اتوبوس‌های شبانه را به اجرا گذاشته‌اند. این طرح به زنان این امکان را می‌دهد که بین توقف‌های منظم اتوبوس، هرجا که احساس ناامنی داشتند درخواست توقف دهند و به طور قابل‌توجهی احساس امنیت آنها را در هنگام رفتوآمد به ویژه در اواخر شب افزایش داده است. این طرح خودجوش که در ابتدا در نانت آزمایش شد، از آن زمان مؤثر واقع شده و در حال گسترش در مناطق مختلف کلانشهرهای فرانسه است.
- روش 5D برای توانمندسازی بیشتر زنان در برابر آزار و اذیت: ابتکاراتی مانند کارگاه های آموزشی «روش 5D»، شامل: پرت کردن حواس، هدایت کردن، گفتگو، تهیه سند و مدرک (از موارد اذیت و آزار)، و درخواست کمک از دیگران نیز در این مسیر تاکنون اجرا شده است. این روش زنان فرانسوی را به راهبردهایی دقیق مجهز می‌کند تا در هنگام مشاهده یا تجربه آزار و اذیت جنسی، با خیال راحت اقدام کنند. این نوع برنامه‌ها توسط سازمان‌هایی مانند اداره خودگردان حمل‌ونقل پاریس و Aix en Bus ارائه شده است.
- حمایت و پشتیبانی سازمان‌های اجتماعی: حمایت‌های عمومی نقش مهمی در اجرای این جنبش های خودجوش ایفا می‌کند. در این راستا، سازمان ملی مصرف‌کنندگان حمل‌ونقل عمومی ، طرح ملی مبارزه با آزار جنسی را طلب می‌کند که باعث به راه افتادن بحث‌های اساسی و ریشه‌ای در مورد نیاز به تغییرات سیستماتیک در سیاست‌های حمل‌ونقل عمومی شده است. علاوه بر این، اکنون حمایت از کمپین‌های آگاهی‌بخش، از سوی مقامات خدمات حمل‌ونقل عمومی با هدف مبارزه در راه محیطی امن‌تر برای کاربران، و علیه ترویج فرهنگ خشونت جنسی توجه بسیاری را به خودش جلب کرده؛ این تلاش‌ها با اقدامات مستقیم زنان فرانسه همسو شده و فراخوان رعایت حریم زنان و تقاضای امنیت بیشتر در وسایل حمل‌ونقل عمومی را در سراسر کشور به راه انداخته است.
بازپس‌گیری فضاهای عمومی، زنان فرانسه علیه آزار جنسی در حمل‌ونقل عمومی
ایستادگی جمعی در برابر آزار و اذیت، و ابتکارات زنان در فرانسه برای مبارزه با آزار جنسی در حمل‌ونقل عمومی نشان‌دهنده واکنش قدرتمند آنها به بی‌عدالتی و تلاش جمعی برای بازپس‌گیری فضاهای عمومی می‌باشد. از جنبش‌های مردمی گرفته تا تغییر سیاست‌ها، امروزه زنان فرانسه نه‌تنها برای محافظت از خود، بلکه برای ایجاد جامعه‌ای امن‌تر و با رعایت حریم و حقوق بیشتر زنان گام‌های فعالی برداشته‌اند. همکاری بین زنان در گروه‌های محلی، سازمان‌های حامی زنان و مقامات حمل‌ونقل عمومی نشان‌دهنده شناخت روزافزون نیاز به تغییر است و همچنین نمایانگر چاره‌اندیشی و تدبیر زنانی می‌باشد که در زندگی روزمره با آزار و اذیت جنسی روبرو هستند. با ادامه حمایت و گسترش این جنبش‌ها، جامعه فرانسه می‌تواند راه را برای آینده‌ای هموار کند که در آن حمل‌ونقل عمومی عاری از آزار و اذیت علیه زنان باشد و به همه افراد اجازه دهد که با خیال راحت و با اطمینان سفر کنند.
افزایش تعداد زنانی که این ابتکارات را انجام می‌دهند نیاز به تلاش جمعی برای مبارزه با آزار جنسی در سامانه‌های حمل‌ونقل عمومی را برجسته می‌کند. اقدامات سیستماتیک‌تر اجرا شده توسط مقامات نیز برای ایجاد یک محیط امن‌تر و فراگیرتر برای همه زنان بسیار مهم است. این امر می‌تواند شامل افزایش حضور نگهبانان و نیروهای حفاظتی، کمپین‌های افزایش آگاهی و برنامه‌های آموزشی برای کارمندان حمل‌ونقل عمومی، جهت مقابله موثر با آزار و اذیت باشد.
در نهایت، مقابله با آزار و اذیت جنسی در متروهای فرانسه نیازمند تعهد به مقابله با مسائل اجتماعی اساسی و ریشه‌ای نیز هست. این امر مستلزم تغییر نگرش و رفتار آحاد جامعه به سمت ایجاد فضایی می‌باشد که زنان بتوانند آزادانه و بدون ترس از آزار و اذیت رفت و آمد کنند و حریم خود را حفظ نمایند.
بدون دیدگاه