شیءانگاری زنان
شیءانگاری جنسی زنان یک موضوع اجتماعی عمیقاً ریشه‌دار است که به شیوه‌های مختلف بروز و ظهور می‌یابد و باعث آسیب جدی به زنان می‌شود. این عمل، خلاصه کردن یک زن به قسمت‌ها یا کارکردهای جنسی‌اش است و او را صرفاً بدنی می‌داند که برای لذت دیگران استفاده خواهد شد و شخصیت، عقل و عمق عاطفی او را نادیده می‌گیرد. این دیدگاه غیرانسانی، عواقب گسترده‌ای دارد و بر سلامت روانی و جسمی زنان، جایگاه اجتماعی و توانایی آن‌ها برای مشارکت کامل در جامعه، تأثیر می‌گذارد.
یکی از بارزترین عرصه‌هایی که در آن شیءانگاری جنسی رخ می‌دهد، رسانه‌ها و تبلیغات است. بدن زنان اغلب به عنوان کالا به چشم می‌آید و برای فروش محصولات یا جلب توجه، صرف‌نظر از ارتباط محصول با تمایلات جنسی، نمایش داده می‌شود. این قرار گرفتن مداوم در معرض تصاویر بیش از حد جنسی، این ایده را تقویت می‌کند که ارزش اصلی زنان در ظاهر فیزیکی آن‌ها نهفته است. همچنین کمک می‌کند تا زنان به جای شخصیت یا توانایی‌هایشان، بر اساس بدن‌شان قضاوت و ارزش‌گذاری شوند. این شیءانگاری فراتر از تبلیغات، به فیلم، تلویزیون، موزیک‌ویدیو و پلتفرم‌های آنلاین گسترش یافته؛ جایی که زنان اغلب به عنوان اشیاء منفعل (objects) در برابر میل مردانه به تصویر کشیده می‌شوند.
شیءانگاری جنسی در تعاملات اجتماعی
فراتر از رسانه‌ها، شیءانگاری جنسی در تعاملات اجتماعی روزمره نیز نفوذ می‌کند. صدا زدن زنان در خیابان با اسم حیواناتی مانند سگ ماده، گربه و… اشکال آزار و اذیت خیابانی رایج در کشورهای غربی است. این اظهارنظرهای جنسی و نگاه‌های خیره تهاجمی به زنان در اماکن عمومی، آن‌ها را در سطح ویژگی‌های فیزیکی بدن‌شان کاهش، احساس آسیب‌پذیری‌شان را افزایش و احساس امنیت آن‌ها را در فضاهای عمومی تضعیف می‌کند.
پلتفرم‌های آنلاین، در عین حال که فرصت‌هایی را برای ارتباط و بیان ارائه می‌دهند، زمینه مناسبی برای شیءانگاری جنسی زنان نیز هستند. اشتراک‌گذاری بدون توافق تصاویر صمیمی، مزاحمت سایبری و استفاده از زبان جنسی صریح به ایجاد یک محیط آنلاین خصمانه برای زنان منجر شده است.
محل کار و موسسات دانشگاهی نیز از تأثیرات شیءانگاری جنسی زنان مصون نیستند. آزار و اذیت جنسی، از اظهارنظرها و حرکات نامناسب گرفته تا تماس فیزیکی ناخواسته، فضایی از ترس و رعب در این مکان‌ها ایجاد می‌کند. این شیءانگاری، اقتدار و شایستگی حرفه‌ای زنان را تضعیف می‌کند، مانع پیشرفت شغلی آن‌ها شده و محیطی خصمانه ایجاد می‌نماید که ممکن است به اختلالات روانی منجر شود.
تأثیرات روانی عمیق شیءانگاری زنان
عواقب روانشناختی شیءانگاری جنسی زنان، بسیار عمیق است. زنانی که دائماً شیء جنسی انگاشته می‌شوند، ممکن است دچار احساس شرم، اضطراب و افسردگی شوند. آن‌ها دچار مشکلات مربوط به نارضایتی از بدن و اختلالات خوردن می‌شوند، زیرا تلاش می‌کنند تا با استانداردهای زیبایی غیرواقعی مطابقت داشته باشند. خودشیءانگاری جنسی در زنان، که در آن زنان اساساً خود را به عنوان هدف میل جنسی می‌بینند، می‌تواند منجر به کاهش احساس ارزشمندی و عدم کنترل بر بدن خود شود. این همچنین می‌تواند منجر به متحمل شدن سطح بالاتری از آزار و اذیت و تجاوز جنسی در میان آنان شود.
علاوه بر این، شیءانگاری جنسی زنان خشونت جنسی را عادی می‌سازد. با تقلیل زنان به بدن‌شان، جوی ایجاد می‌شود که رضایت آن‌ها را نادیده، و استقلال آن‌ها را نقض می‌کند. همچنین شیءانگاری این ایده را تقویت می‌کند که بدن زنان کالایی است که برای مصرف مردان در دسترس می‌باشد، که می‌تواند منجر به پذیرش بیشتر آزار جنسی، تجاوز، و سایر اشکال خشونت شود. همچنین این ایده را تقویت می‌کند که مردان حق مالکیت بر بدن زنان را دارند.
پیامدهای روانشناختی شیءانگاری زنان
بر اساس مستندات موجود، آمارهای زیر در مورد پیامدهای روانشناختی شیءانگاری زنان قابل ذکر است:
1. تجربه شیءانگاری: زنان در یک مطالعه با استفاده از ارزیابی لحظه‌ای محیطی، گزارش کردند که به طور متوسط ۳.۶۹ بار در هفته هدف شیءانگاری قرار می‌گیرند، و ۷۵% از شرکت‌کنندگان حداقل یک بار در طول هفته با چنین رفتارهایی مواجه شدند.
2. احساس نسبت به خود: تجربه شیءانگاری و خودشیءانگاری به طور قابل توجهی با کاهش احساسات مثبت و باور به خود مرتبط است. زنان مبتلا به خودشیء انگاری تمایل دارند خود را به عنوان ابزارهایی در نظر بگیرند، که این امر می‌تواند منجر به کاهش آزادی فردی و توانایی‌های اجتماعی آنان شود.
3. کاهش همدلی: در تحقیقاتی نشان داده شد که واکنش‌های همدلانه به زنان با لباس‌های تحریک‌کننده به طور قابل توجهی کمتر است. به عنوان مثال، مردان و زنان در شرایط مختلف، نسبت به زنان شیءانگاری‌شده، کمتر همدلی نشان دادند، که این می‌تواند تأثیرات خطرناکی بر روابط اجتماعی و نگرش‌های جنسی داشته باشد.
4. پیامدهای مرتبط با سلامت روانی: شیءانگاری جنسی زنان با افزایش افسردگی، بدن‌پنداری منفی، و کاهش سلامت روانی و جسمی مرتبط است. زنانی که در معرض شیءانگاری قرار می‌گیرند، بیشتر به اختلالات غذایی و پایین بودن عزت نفس دچار می‌شوند.
این آمارها نشان‌دهنده تأثیر عمیق شیءانگاری بر سلامت روانی و اجتماعی زنان است و ضرورت پرداختن به این موضوع را در تحقیقات و سیاست‌گذاری‌ها روشن می‌کند. به طور کلی می‌توان ادعا کرد که فراگیر شدن این دیدگاه در جامعه، زنان را کاملاً از جایگاه انسانی خود خارج نموده و آن‌ها را از اثرگذاری واقعی در فضای اجتماع محروم می‌کند؛ اتفاقی که متاسفانه در جوامع مختلف با نسبت‌های متفاوت، واقع شده است.
بدون دیدگاه